Ortaokul Yöneticilerinin Beden Eğitimi ve Spor Dersinin Yürütülmesi Sürecinde Karşılaştıkları Sorunlar, Çözümler ve Çözüm Önerilerinin İncelenmesi
Examination of the Problems, Solutions and Solution Suggestions Encountered by Secondary School Administrators in the Process of Conducting Physical Education and Sports Lessons
Abstract
ÖZET
Amaç: Bu çalışmada, ortaokul yöneticilerinin ortaokullarda Beden Eğitimi ve Spor Dersi (BESD) nin yürütülmesi sürecinde
okul yöneticilerinin karşılaştıkları sorunları, sorunlara yönelik çözümlerini ve çözüm önerilerini tespit etmek amaçlanmıştır.
Sorunlar dört başlık altında ele alınmıştır. Bunlar salon, araç-gereç ve donanım kaynaklı sorunlar, öğretmen kaynaklı sorunlar,
öğrenci kaynaklı sorunlar ve veli kaynaklı sorunlardır.
Materyal ve Metod: Bu araştırma, nitel araştırma modellerinden olgu bilim çalışması olarak tasarlanmıştır. Veri toplamak
için ortaokullarda müdür veya müdür yardımcısı olarak görev yapan yöneticilerle yarı yapılandırılmış görüşme yapılmıştır.
Veriler müdür veya müdür yardımcısı olarak görev yapan on yöneticiden toplanmıştır. Toplanan veriler içerik analizi yöntemi
ile analiz edilmiştir.
Bulgular: Ortaokul yöneticilerinin BESD’in yürütülmesi sürecinde salon, araç, gereç, donanım, öğretmen, öğrenci ve veli
kaynaklı bazı sorunlar yaşadığı tespit edilmiştir. Malzeme yetersizliği, spor salonunun olmaması, öğretmenlerin öğretim
programına uygun bir şekilde ders işlememesi ve derse gereken özeni göstermemesi gibi bazı problemler yaşadığı tespit
edilmiştir. Ayrıca öğrencilerin derse yönelik algılarının top ve futbol merkezli olması, derste öğrencilerin kontrolden çıkması
da öğrenci kaynaklı bazı sorunlardır. Diğer taraftan, özellikle sekizinci sınıf öğrenci velilerinin derse yönelik olumsuz bakış
açıları ve dersi önemsememeleri, diğer derslerin başarısını düşüren bir ders gibi görmeleri veli kaynaklı olarak rapor edilen
diğer sorunlardır. Ortaokul yöneticileri belirlenen bu sorunlara yönelik çeşitli çözümler geliştirdiklerini ve bazı öneriler
getirdikleri görülmüştür.
Sonuç ve Tartışma: Belirlenen sorunların ilgili literatürde belirtilen bazı sorunlarla benzerlik gösterdiği tespit edilmiştir.
Özellikle dersin işlenmesine uygun salon, ortam ve malzeme kaynaklı eksikliklerin öğretmen motivasyonu ve dersin işlenmesi
sürecinde önemli bazı problemlere sebep olduğu anlaşılmıştır. Diğer taraftan, merkezi sınav sonuçlarına BESD’in herhangi
bir etkisinin olmamasının da veli ve öğrenci kaynaklı bazı sorunlara yol açtığı tespit edilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Beden Eğitimi ve Spor Dersi, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği, Ortaokul Yöneticileri.
ABSTRACT
Aim: In this study, it is aimed to identify the problems encountered by secondary school administrators during the
implementation of Physical Education and Sports Class (PESC) in secondary schools, their solutions to the problems and
solution suggestions. The problems are discussed under four headings. These are problems caused by the hall, equipment and
equipment, problems caused by teachers, problems caused by students and problems caused by parents.
Material and Method: This research was designed as a phenomenological study, one of the qualitative research models. To
collect data, semi-structured interviews were conducted with administrators working as principals or deputy school principals
in secondary schools. Data were collected from ten managers who served as managers or assistant managers. The collected
data were analyzed using the content analysis method.
Results: It has been determined that secondary school administrators experienced some problems related to the hall, tools,
equipment, teachers, students and parents during the implementation of PESC. It has been determined that there are some
problems such as lack of materials, lack of a gym, teachers not teaching in accordance with the curriculum and not paying due
attention to the lesson. In addition, students' perceptions of the lesson being ball and football-centered and students being out
of control in the lesson are some student-related problems. On the other hand, the negative perspectives of parents of eighth
grade students towards the course, their disregard for the course, and their view that it is a course that reduces the success of
other courses are other problems reported as originating from parents. It was observed that secondary school administrators
developed various solutions for these identified problems and made some suggestions.
Conclusions: It has been determined that the identified problems are similar to some problems stated in the relevant literature.
It has been understood that the deficiencies in the hall, environment and materials suitable for the teaching of the course cause
some important problems in the process of teacher motivation and teaching the course. On the other hand, it has been
determined that the fact that PESC does not have any effect on the central exam results causes some problems arising from
parents and students.
Keywords: Physical Education and Sports Lessons, Physical Education and Sports Teaching, Secondary School
Administrators.
References
Arazuri, E. S., Emeterio, M. A. V., Elizondo, A. P. D. L. & Extremera, A. B. (2018). Parental influence
on adolescent adherence to physical-sport practice Influencia parental de la adherencia de
práctica físico-deportiva en adolescentes, Retos,33, 185-189.
Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. & Yıldırım, E. (2005). Sosyal Bilimlerde Araştırma
Yöntemleri SPSS Uygulamalı (4. baskı). Sakarya: Sakarya Üniversitesi.
Avcı, A. (2022). Beden eğitimi ve spor öğretmenleri ve onların sorunları üzerine yapılmış nitel
araştırmalardan bir meta-sentez çalışması. Uluslararası Dağcılık ve Tırmanış Dergisi, 5(2), 37-
Başaran, İ. E. (2008). Türk Eğitim Sistemi ve Okul Yönetimi. Ankara: Ekinoks.
Bozdemir, R., Çimen, Z., Kaya, M., & Demir, O. (2015). Sınıf öğretmenlerinin beden eğitimi ve spor
dersinde karşılaştıkları problemler (Tokat ili örneği). Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri
Dergisi, 5, 221-234.
Bursalıoğlu, Z. (1997). Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Davranış. Ankara: PegemA.
Cengiz, Ö., Kılıç, M. A., & Soylu, Y. (2018). Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi dersine yönelik
tutumlarının incelenmesi. Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, 1(2), 141-149.
Çağlayan, G. & Ağgön, E. (2021). Beden eğitimi ve spor dersi öğretim programının temel felsefi ve
genel amaçlarına yönelik öğretmen görüşleri, Anatolia Sport Research, 2(2): 26-32
Çalık, T., Sezgin, F. & Çalık, C. (2013). Yönetimde Problem Çözme. Ankara: PEGEM Akademi.
Çavdar, E., İlhan, E.L., & Esentürk, O.K.(2018). Obez öğrencilerin beden eğitimi dersine karşı
tutumlarının incelenmesi. Journal of Human Sciences, 15(4), 2493-2508.
doi:10.14687/jhs.v15i4.5597
Dağdeviren, İ. C., Kök, M., Düz, N. & Manav, Ö. (2024). Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenlerinin
Karşılaştıkları Sorunların Tespiti ve Çözüm Önerileri. Usbilim Sosyal Bilimler Dergisi, 6(10),
-61.
Demir, M. (2018). Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin mesleki sorunları ve performanslarına etkileri
(Adıyaman ili örneği) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Bartın Üniversitesi, Eğitim
Bilimleri Enstitüsü.
Demirhan, G., Bulca, Y., Saçlı, F., & Kangalgil, M. (2014). Beden eğitimi öğretmenlerinin uygulamada
karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,
(29-2), 57-68.
Doğar, Y. (2019). İlköğretim okullarında beden eğitimi ve spor dersinin okutulmasında okul içi spor
tesis, araç ve gereçlerin yeterlilikleri ve mahalli spor imkânlarından yararlanma durumu (Niğde
örneği). Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 21(2), 70-80.
Eraslan, M., & Hacıcaferoğlu, B. (2015). Türkiye’de beden eğitimi öğretmenlerinin beden eğitimi
derslerinde ve meslek yaşamlarında karşılaştıkları sorunlar. Uluslararası Multidisipliner
Akademik Araştırmalar Dergisi, 2(3), 1-11.
Gaynor, A. K. (2012). Analyzing Problems in Schools and School Systems: A Theoretical Approach.
Routledge Press, New Jersey.
Güllü, M., Güçlü, M., & Arslan, C. (2009). Ortaöğretim öğrencilerinin beden eğitimi dersine ilişkin
tutumlarının incelenmesi. Sport Sciences, 4(4), 273-288.
Keskin, Ö. (2015). Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi dersine yönelik tutumlarının bazı değişkenlere
göre incelenmesi: Sakarya ili örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi) Sakarya Üniversitesi,
Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Keskin, N., Öncü, E., & Küçük, K. S. (2016). Ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi dersine yönelik
tutum ve öz-yeterlikleri. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 14(1), 93-107.
Köse, E. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri (2. Baskı R. Y. Kıncal, (Ed.) Içinde Bilimsel araştırma
modelleri (ss. 99-124). Ankara: Nobel Yayınevi
Kul, M. & Hergüner, G. (2018). Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin sorunları ve performanslarına
etkileri (Sakarya ili örneği). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (2),
-996.
Mirzeoğlu, A. D., Yaralı, S. S., Çoknaz, D., & Özmen, S. (2019). Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin
gözünden dersleri ve meslekleri (Sakarya Örneği). Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri
Dergisi, 24(2), 111-131.
Öztürk, M. E., & Yaşar, A. (2018). İmam hatip ortaokulu öğrencilerinin beden eğitimi ve spor dersine
katılımına yönelik ana baba tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Beden
Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 20(4), 23-33.
Patton, M. Q. (2014). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri. (M. Bütün ve S. B. Demir Çev.).
Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Suna, Ç. G. & Özkan, A. (2022). Ebeveynlerin beden eğitimi ve spor dersine yönelik tutum düzeylerinin
incelenmesi (Hakkâri ili örneği). Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 8(2), 508-
Taşmektepligil, Y., Yılmaz, Ç., İmamoğlu, O., & Kılcıgil, E. (2006). İköğretim okullarında beden
eğitimi ders hedeflerinin gerçekleşme düzeyi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri
Dergisi, 4 (4), 139-147.
Temiz, C. N., & Sivrikaya, A. H. (2021). Beden eğitimi ve spor dersinde karşılaşılan sorunların
incelenmesi (Yurt içi ve yurt dışı değerlendirmesi). Avrasya Spor Bilimleri ve Eğitim
Dergisi, 3(1), 12-39.
TTKB. (2018). Ortaokul Beden Eğitimi ve Spor Dersi Öğretim Programı (Ortaokul 5, 6, 7, ve 8.
Sınıflar), Erişim tarihi:13.6.2024, Erişimadresi:
https://mufredat.meb.gov.tr/dosyalar/2018120201950145beden%20egıtımı%20ve%20spor%2
ogretım%20program%202018.pdf
TTKB. (2024a). İlköğretim Kurumları (İlkokul ve Ortaokul) Haftalık Ders Çizelgesi’nde Değişiklik
Yapılması (2023-2024 Öğretim Yılımdan İtibaren Uygulanacak). Erişim tarihi: 06.05.2024,
Erişim adresi: https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2023_09/14104730_2023-
_Temel_Egitim_Ylkokul_Ortaokul.pdf
TTKB. (2024b). Ortaöğretim Kurumları Haftalık Ders Çizelgeleri'nde Değişiklik Yapılması (2023-2024
Eğitim Öğretim Yılından İtibaren Uygulanacak) Erişim tarihi: 06.05.2024, Erişim adresi:
https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2023_09/14104459_2023-
_Ortaogretim_Kurumlari.pdf
Uğraş, S., Güllü, M. & Yücekaya, M.A. (2019). Beden eğitimi ve spor öğretmenliğimde ilk yılım.
Journal of Qualitative Research in Education, 7(1), 242-259. doı:10.14689/issn.2148-
1.7c1s.11m
Yaldız, A.S., & Özbek, O. (2018). İlköğretim okullarında beden eğitimi dersine yönelik öğrenci ve anababa tutumları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(1), 75-81. doi:10.24106/kefdergi.375194
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (8. Baskı). Ankara:
Seçkin Yayıncılık.
Yılmaz, A., Esentürk, O. K. & İlhan, E. L. (2018). Beden eğitimi öğretmenlerinin mesleki tükenmişlik
durumları ve öğretim sürecinde bu duruma yol açan nedenler: Karma araştırma yaklaşımı.
Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(6), 2091-2103.
Yılmaz, S. & Bulut, Z. (2002). Kentsel mekanlarda çocuk oyun alanları planlama ve tasarım ilkeleri,
Atatürk Üniversitesi Ziraat Fak. Dergisi. 33 (3), 345-351.
Yiğit, A., & Özlü, K. (2022). Beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin öğretim yöntemleri belirlemede
karşılaştıkları sorunlar. International Journal of Eurasia Social Sciences/Uluslararasi Avrasya
Sosyal Bilimler Dergisi, 13(49), 921-938.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2024 Anatolia Sport Research
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.